GAYA BASA SUNDA
3.1.1. Majas Personifikasi (mijalma)
Majas personifikasi, nys éta majas anu mapandekeun/ngaibaratkeun hiji barang mibanda kalakuan kawas manusa.
Conto :
a. Cihcir keur ngawih tengah peuting.
b. Daun kalapa cing arulang ngagupayan anu rek mulang.
a. Sora suling ngabangingik keur ceurik tengah peuting.
b. Angin gunung ngusapan buuk anu keur ngiuhan.
3.1.2. Majas Metafora (babandingan langsung)
Majas metafora, nya éta majas anu ngabandingkeun hiji barang jeung barang sejen sacara langsung, anu ngabogaan sifat anu sarua jeung barang asalna.
Conto :
a. Raja angkasa keur ngabombardir kota Bagdad. (kapal udara)
b. Sirung – sirung Pajajaran geus mimiti hudang di Kota Bogor. (masarakat Sunda)
c. Si Ratu Ngebor, keur ngahibur nu lalajo di Bogor.
d. Kabeh oge kasima basa Si Raja Leuweung gagauran neangan mangsa.
3.1.3. Majas Asosiasi (ngumpamakeun)
Majas asosiasi, nya éta majas anu ngumpamakeun kana barang anu ngabogaan ciri anu sarua jeung barang anu diumpamakeunana.
Conto :
a. Tanteu Jois mah ari angkat téh siga toko maju. (sagala dipake,emas, jsb)
b. Budak téh siga careuh bulan. (diwedak anu cemedok)
c. Bi Mumun beungeutna pias kawas mayit, sabab geuring ripuh.
d. Budak téh siga bueuk meunang mabuk, basa dicarekan ku bapana.
Majas litotes nya éta majas anu digunakeun pikeun ngahandapkeun kaayaan diri nu nyarita (ngasor), pikeun ngahormat ka jalma anu diajak nyarita.
Conto :
a. Linggih atuh pa, ka saung butut. (nu dimaksud imah alus)
b. Tuang téh teu aya nanaon ngan saukur jeung uyah. (nu dimaksud mewah)
c. Abdi mah jalmi bodo teuterang huruf bingkeng-bingkeng acan.
Majas hiperbola, nya éta majas anu ngagunakeun kecep anu kaleuleuwihi atawa pamohalan.
Conto :
a. Aceh kiwari banjir getih.
b. Jakarta ayeuna geus jadi kota demontrans.,
c. Bakating kusieun, bulu punduk racung kawas kawat.
d. Manehna ngajerit maratan langit basa indungna ka tabrak a
3.1.6. Majas Pleonasme (kadalon)
Majas kadalon, nya éta majas anu ngagunakeun kecap tambahan katerangan anu sabenerna mah teu perlu, sabab geus tetela.
Conto :
a. Budak téh naek ka luhur ngala jambu.
b. Mobil mogok téh didorong ka hareup.
c. Pundurkeun ka tukang tah mobil téh tong ngahalangan jalan.
3.1.7. Majas Metonimia (lalandian)
Majas metonimia, nya éta majas anu ngagunakeun kecap lalandian pikeun ngaganti barang anu dimaksud.
Conto :
a. Maung Bandung jadi juara liga Danhill.
b. Budak téh keur numpak Honda.
c. Si Ujang Gembrot lumpatna mani ngagegag.
d. Pa Otto Iskandardinata katelah Si Jalak Harupat.
Majas anu ngagunakeun kecap anu lembut/lemes, supaya kadengena leuwih sopan. Conto :
a. Punten Bu, abdi bade kapengker heula ! ( ka WC )
b. Pun Aki mah tos kirang ngadangu. (torek)
c. Si Ibro tuangna mani ponyo. (gembul)
d. Juragan Somad tos ngantunkeun poe kamari. (maot)
Majas raguman di bagi dua, nya éta Pars Pro Toto (sabagian pikeun sakabehna) jeung Totem Pro Parte (sakabehna pikeun sabagian).
Majas pras pro toto, nya éta majas anu ngagunakeun kecap dina kalimah nyebutkeun sabagian, padahal anu dimaksud sagemblengna atawa sakabehna.
Conto :
a. Budak téh geus lila teu katingali tarang-tarangna acan. (nu dimaksud mah sakabehna lain tarangna wungkul)
b. Pagawean loba leungeun mah sok tara bener. (nu dimaksud lain leungeun wungkul)
c. Domba téh sabaraha perhuluna ? (nu dimaksud lain huluna wungkul, tapi sakabehna)
d. Pucuk Enteh keur digiling di pabrik. ( nu dimmaksud lain salambar pucuk tapi sakabehna)
Majas totem pro parte nya éta majas anu ngagunakeunkecap dina kalima anu nyebutkeun sakabehna pikeun sabagian
Conto :
a. Indonesia jadi juara Badminton dina olimpiade di Los Angeles. ( nu dimaksud ngan sa tiem lain sakabeh masarakat Indonesia)
b. Di Bandung kungsi diayakeun konfrensi Asia-Afrika. (nu dimaksud di gedung Asia-Afrika, lain di sakabeh wewengkon Bandung)
c. Siswa SLTP N I Dramaga pinunjul kahiji pasanggiri biantara sa kabupaten Bogor. (nu dimaksud ngan saurang lain sakabeh siswa)
Majas anu ngagunakeun kecap sabalikana anu tujuanana pikeun nyindir sindir sacara lemes pikeun nu diajak nyarita.
Conto :
a. “Aduh,… jang ampir weh kabeurangan!” (nu dimaksud sabalikna)
b. “ Wah, maneh mah pinter, nilai rapotna oge mani caang kieu!”
a. Si Eneng mah tulisan téh mani sae kieu, Bapa mah mani teu bisa macana!”
b. “Hidep mah abongna geus jadi propesor, ngitung anu kieu wae mani teu bisa!”
Evaluasi
Jawab patalekan ieu di handap !
1. Lamun hidep ulin ka imah babaturan, kaparengan akina babaturan hidep téh panonna geus lolong. Kumaha pibasaeun hidep lamun ngagunakeun majas eufeumisme !
a. “Bapa silaing mah geus teu neuleu nya ?”
b. ” Tuang aki téh titingalianana tos kaganggu kitu?”
c. ” Wah, aki maneh mah geus lolong!”
d. “Pun aki mah titingalianana tos kirang awas!”
2. “Bagong kajajaden téh ahirna guyang getih dicacag ku urang lembur”. Kalimah kasebut ngagunakeun majas….
a. litotes, b. personifikasi, c. hiperbola, d. metapora.
a. “Rorompok abdi mah didamelna tina saung tos butu deui!”
b. “Tuh imah dewek mah anu tilu tingkat!”
c. ”Allhamdulillah, nilai ujian téh awon, ngan ukur kengeng izajah tamat, sanes lulus.”
d. ”Lumayan sok sanaos kirang nyugemakeunana oge, pun anak mah kamari janten juara kahiji lomba maca dongeng di Kabupaten Bogor !”
1). Adun : “ Mod, kasewelasan mana anu maen ayeuna?”
2). Komod : “ Juve, malah kiperna oge pan sigegep!”
3). Sanif : “Wah, hebat euy, bakal hujan gol geura ari Juventus maen mah.”
4). Adun : “ Is,… puguh wae, tong boro jalma hayang lalajo, bulan oge bakal ngintip hayangeun nyaksian.”
4. Dina paguneman di luhur, kalimah anu ngagunakeun majas hiperbola, aya dina kalimah nomer….
a. no. 1 no. 2 c. no. 3 d. no. 4
5. Majas asosiasi dina paguneman di luhur, aya dina kalimah nomer….
a. no. 1 no. 2 c. no. 3 d. no. 4
a. hiperbola, b. asosiasi, c. metafora, d. personifikasi.
Ti kajuhan keneh Gunung Salak geus katempo keur ngajogo diharudum ku halimun. Barudak anu ngilu hiking, terus wae ngeureuyeuh naek ka luhur. Sawareh mah katingali beungeutna mani sepa, napasna oge meh ampir beak waktu nyorang tanjakan anu kacida netekna. Palebah anu mengkol jeung paroek ku tatangkalan barudak téh ngan katingali sirahna wungkul cing arungkug.
“Pa, liren heula sakedap, abdi tos teu kiat hoyong kapengker ! ceuk Imas bari nyusutan kesang.
“Euh,… dasar Si Gembrot, keur dileuweung kieu oge beser dih!” Ceuk Dodo bari nyaritana kitu téh manehna bari heuay.
” Urang eureun heula wae sakeudeung tuh diditu deukeut mata air!” ceuk Pa Ganjar. Manehna téh guru pramuka anu kacida pisan resepeunana mawa barudak ulin ka gunung.
“Ari Imas tos datang teu acan Tin ?” ceuk Pa Ganjar ka Titin anu keur jongjon diuk bari mencetan bitisna. Keur kitu anu diomongkeun norojol datang bari ulungah-elengeh.
“Mani gancang-gancang teuing Mas, ka cai téh mani hampir sajam nungguan!” ceuk Si Uhe bari rada manyun.
a. kalimah ka-1 b. kalimah ka-2 c. kalimah ka-3 d. kalimah ka-4
8. Majas metonimia, dina ungkara basa di luhur aya dina paragraf….
a. paragraf ka-1 b. paragraf ka-2 c. paragraf ka-3 d. paragraf ka-4
a. metafora, b. personifikasi, c. ironi, d. pleonasme.
a. ka-1 b. ka-3 c. ka-5 d. ka-6
